تألیف: حمید وثیق زاده انصاری
منبع: راسخون




 
یخچال‌های طبیعی با سرعت هشدار دهنده‌ای در حال آب شدن هستند. عامل اصلی سرعت بخشیدن به آب شدن یخچال‌ها به «گرم شدن کره زمین» بر می‌گردد که عامل آن در قرن گذشته توسط انسان به وجود آمده است.

گرم شدن کره زمین

میانگین دمای کره زمین در چند دهه گذشته بیشتر از حد انتظار افزایش یافته است. بسیاری ترجیح می‌دهند از اصطلاح خفیفتر «تغییرات آب و هوایی» استفاده کرده تا اصطلاح شدیدتر، یعنی «گرم شدن کره زمین» را به کار برند.
گمان می‌رود علت اصلی گرم شدن کره‌ی زمین «اثر گل خانه‌ای» است که عمدتاً توسط ما انسان‌ها ایجاد می‌شود. با افزایش درجه حرارت، یخچال‌های طبیعی در سر تا سر جهان با سرعت بیشتری ذوب می‌شوند، متعاقباً زمانی که صرف شکل‌ گیری لایه‌های جدید می‌شود بیشتر شده و دلیل آن این است که آب دریا گرم‌تر شده و منبسط می‌گردد در نتیجه سطح دریا بالا آمده، به دلیل ذوب شدن یخچال‌ها رودخانه‌ها طغیان می‌کنند و سیلاب‌هایی به راه می‌افتد، آتش سوزی جنگل‌ها روبه افزایش است و به علت گرم شدن کره زمین، اثرات نامطلوب بی حد و حصری رخ می دهد.

اثر گل خانه‌ای

«اثر گل خانه‌ای» زمانی اتفاق می‌افتد که گازهای خاص موجود در جو زمین‌ گرما را حبس می‌کنند‌. اصطلاح «گل خانه» به این دلیل استفاده می‌شود که نور می‌تواند به سطح زمین برسد، اما گرمای ایجاد شده نمی‌تواند از سطح زمین فرار کند، همانند اتفاقی که در گل خانه می‌افتد. هر چه گازهای گل خانه‌ای در جو زمین بیشتر باشند، گرمای بیشتری در اتمسفر زمین محبوس شده، و موجب افزایش میانگین درجه حرات زمین می‌شود.
اثر گل خانه‌ای نخستین بار در سال 1824 توسط ژوزف فوریر شرح داده شد. دمای زمین در طول قرن گذشته به دلیل افزایش گازهای گل خانه‌ای، نیم درجه‌ی سانتیگراد افزایش یافته است. این افزایش اندک، به نظر می‌رسد قابل اغماض باشد، اما اکوسیستم زمین بسیار حساس بوده و حتی تغییرات اندکی مانند این، می‌تواند فجایعی را به بار آورد.
گازهای گل خانه‌ای بخش طبیعی جو زمین هستند و منابع اصلی این گازهای گل خانه‌ای، دی اکسید کربن، متان، اکسید نیتروژن و فلوئورو کربن‌ها می‌باشند. افزایش گازهای گل خانه‌ای در قرن گذشته را می‌توان به فعالیت‌های انسانی مانند سوزاندن سوخت‌های فسیلی مانند زغال سنگ، نفت و گاز طبیعی، کاهش پوشش جنگلی به علت جنگل‌ زدایی، افزایش گاز متان در اتمسفر به دلیل پرورش انبوه احشام ( در فرایند گوارش گاو و گوسفند، گاز متان تولید شده که آن را در اتمسفر رها می‌کنند) نسبت داد.

یخچال‌های طبیعی

یخچال‌های طبیعی از برفی که فشرده شده تشکیل می‌شوند و در طول زمان به یک توده یخ ضخیم تبدیل می‌شوند. یخ هنگامی که درجه حرارتش افزایش می‌یابد، شروع به ذوب شدن می‌کند و مجدداً با لایه‌ تازه‌ای از برف جای گزین می‌شود. این روند ادامه می‌یابد و یخچال‌های طبیعی در طول زمان بزرگتر می‌شوند. مشکل در یخچال‌های طبیعی زمانی آغاز می‌شود که سرعت ذوب شدن یخ بیش از سرعت برفی است که جای گزین آن می‌شود. یخچال‌های طبیعی در طول زمان مدام پس روی کرده و در نهایت ناپدید خواهند شد.

ذوب شدن یخ ها

آب شدن یخچال‌های طبیعی یک فرایند معمول است. بسیاری از جوامع در سراسر جهان جهت استفاده‌ داخلی‌شان به آب شیرینی که از ذوب شدن یخها حاصل می‌شود وابسته هستند. برخی از کشورها جهت تولید الکتریسته به آب ذوب شده این یخچال‌های طبیعی نیازمندند. در بسیاری از کشورها کشاورزی در درجه اول به ذوب شدن یخچال‌های طبیعی وابسته بوده که پیامد آن جاری شدن آب در رودخانه‌هایشان است. به طور مداوم تمام این آبی که از ذوب یخ به دست آمده، توسط برف تازه‌ای که در طول زمان فشرده و به یخ تبدیل شده و سپس ذوب می‌گردد، جای گزین می شود. این چرخه به طور مداوم ادامه داشته و در حفظ تعادل کامل در تولید آب شیرین و اندازه‌ی یخچال‌های طبیعی برقرار خواهد ماند.

یخچال‌های طبیعی در سراسر جهان به سرعت در حال ذوب شدن هستند

قرن گذشته یخچال‌های طبیعی در سراسر جهان با یک مشکل مواجه بوده‌اند. آنها در حال ذوب شدن هستند، اما به میزان هشدار دهنده‌ای. برف تازه‌ای که جای گزین یخ ذوب شده می‌شود، قادر به حفظ اندازه تقریبی یخچال‌های طبیعی در سراسر جهان نیست. تصور می‌شود که یکی از دلایل اصلی این پدیده «گرم شدن کره زمین» باشد. همین طور که متوسط دمای کره زمین در حال افزایش است‌، یخِ یخچال‌های طبیعی به سرعت در حال ذوب شدن هستند.
یخچال‌های طبیعی که بیش از مقدار لازم ذوب می‌شوند، اثراتی بر جای می‌گذارند که می‌تواند در ابعاد غیر قابل تصوری فاجعه‌بار باشد. اگر گرم شدن کره زمین باعث شود یخچال‌های طبیعی سریع‌تر ذوب شوند، کاهش پوشش یخ در سطح زمین نیز موجب سرعت بخشیدن به افزایش درجه حرارت می‌شود. یخچال‌های طبیعی تقریبا 80٪ از حرارت خورشید را بازتاب و 20٪ از این گرما را جذب می‌کنند. هنگامی که یک یخچال ناپدید می‌شود، زمین بی حفاظ شده، و80 درصد از گرمای خورشید بوسیله زمین جذب می‌شود، و تنها حدود 20 ٪ از این گرما بازتاب می‌گردد.
این امر موجب افزایش درجه حرارت زمین شده که در نتیجه درجه حرارت آب دریا نیز افزایش می‌یابد. آب دریا با افزایش درجه حرارت آب منبسط شده و باعث بالا آمدن سطح آب دریاها می‌شود. آب حاصل از ذوب یخچال‌های طبیعی در نهایت به دریا ریخته شده و این امر موجب افزایش بیشتر سطح دریا می‌گردد. تمام مناطق کم ارتفاع نزدیکی دریا به زیر آب فرو می‌روند و انسانهایی که در این مناطق زندگی می‌کنند، بی خانمان می‌شوند. با سرعتی که سطح آب دریاها در حال گسترش است، تخمین زده می شود بسیاری از کشورهای آمریکای جنوبی و آسیا اولین کشورهایی خواهند بود که از این تأثیرات دچار تلفات می شوند‌.
ذوب شدن سریع یخچال‌های طبیعی اثرات به مراتب بیشتری را موجب می‌شود. در حالی که برخی از مناطق شاهد سیلابهای بی‌سابقه‌ای خواهند بود، در مناطق دیگر خشک سالی شدید مشاهده خواهد شد. چه شاهد سیلاب باشیم یا خشک سالی، کشاورزی به شدت ضربه دیده و باعث کم بود مواد غذایی می شود‌. کشورهایی که به برق تولید شده از آب وابسته‌اند، مجبور خواهند شد‌ برای تولید برق به منابع دیگر انرژی روی آورند که در نتیجه موجب آلودگی بیشتر اتمسفر می‌گردد. آتش سوزی جنگل‌ها بیشتر شده (‌این اتفاق هم اکنون در استرالیا و ایالات متحده آمریکا رخ می‌دهد) و باعث ایجاد استرس زیادی در ساکنین مجاور به این مکان‌ها ‌می شود.‌ اثرات بد ذوب شدن سریع یخچال‌های طبیعی بی حد و حصر است.

کمک به کنترل گرم شدن کره زمین

ما همه به خاطر موقعیت‌هایی که امروزه در آن قرار داریم مسئول پدیده‌ی نگران کننده‌ی «گرم شدن جهانی کره زمین» هستیم. ما باید تمام سعی خود را در جهت کاهش خرابی‌ها به کار بندیم تا نسل‌های بیشتری بتوانند بهتر زندگی کنند‌.
سعی کنید تا آن جایی که امکان دارد سوزاندن سوخت‌های فسیلی (یکی از عوامل اصلی دود اگزوز اتومبیل‌ها است) را کاهش دهید. به جای استفاده از خودرو برای مسافت‌های کوتاه از دو چرخه استفاده نمایید؛ این کار نه تنها به محیط زیست کمک می‌کند، بلکه برای تناسب اندام شما نیز مفید است. از تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی کم مصرف استفاده کنید. زمانی که به چراغ‌ها و سیستم‌های تهویه نیازی ندارید آن‌ها را خاموش کنید (‌حتی اگر خاموشی برای مدت زمان بسیار کوتاه باشد) از محصولاتی که حاوی سی اف سی (کلرو فلوئورو کربن‌ها ) هستند، استفاده نکنید. استفاده از سی اف سی‌ها در تمام محصولات ایالات متحده ممنوع می‌باشد، اما می‌تواند یکی از عناصر ذرات معلق هوا و نیز در محصولات شوینده‌ی تولید شده به وسیله کشورهای دیگر وجود داشته باشند. سی اف سی‌ها سبب تخریب لایه اُزون شده و به اشعه مضر ماوراء بنفش اجازه نفوذ می‌دهند تا به زمین برسد. تخریب جنگل‌ها بایستی تا حد امکان متوقف شود. هر مقداری که می‌توانید و در هر زمانی که امکان ‌پذیر است درخت به کارید.
با این حال اکنون هرچه قدر سهم ما در این امرکوچک باشد، باز هم این کار ما کمک خواهد کرد که زمین را در آینده به مکانی بهتر تبدیل کنیم.